EVDE DİYABETİK AYAK BAKIMI İÇİN UZMAN TAVSİYELERİ

Diyabetli kişilerin ayaklarına ayrıca özen göstermesi gerekiyor. İşte diyabetik ayak bakımı için uzman tavsiyeleri.

Düzenli olarak kontrol edin
Ayakları akşamları iyi bir ışık altında kontrol edin. Kontrolleri sadece uzun yürüyüşler sonrasına veya yeni bir ayakkabı aldıktan sonraya bırakmayın. Bir ayna kullanarak ayak tabanını kontrol edin: Basınç noktaları, yabancı madde, şişlik, kızarıklık, yara veya çatlak var mı, diye bakın. Periferik (çevresel) sinir hasarı (polinöropati) olan diyabetli kişilerde, acı duyusu azalmış veya kaybolmuştur.

Ayak banyosu, ama dikkat ederek
Ayaklar her gün temizlenmeli. Cilt iyi durumdaysa, kaliteli ürünlerle ve dengeli bir tarifle, ayak banyosu yapılabilir. Banyo suyu sıcaklığı 35 derece Celsius’u geçmemeli. Sıcaklığı bir termometreyle kontrol edin, zira sıcaklık duyusu polinöropati halinde ya azalmış ya da kaybolmuştur. Banyo üç ila beş dakika arasında sürmeli. Cilt tahriş olmuşsa veya yara varsa, ayak banyosu yapılmamalı.

Özenle kurulayın
Ayak banyosundan sonra, ayakları özenle, yumuşak bir havlu kullanarak kurulayın. Parmak araları için hazır satılan pamuklu çubukları veya pamuk pedleri kullanın. Saç kurutma makinesi, kırmızı ışık lambası, ısıtıcı lamba, sıcak su şişesi veya güneş ışığı, ayakların kurutulmasında veya ısıtılmasında asla yararlanılmaması gereken şeylerdir. Çünkü yanık tehlikesi vardır. Sıkmayan ve kesmeyen pamuklu çoraplar, soğuk ayaklar için uygundur.

Yağ ve nemle bakım yapın
Polinöropatide kendiliğinden ortaya çıkan bir bozukluk (anhidroz) terlemenin kaybolmasıdır. Bundan kaynaklanan kuru cilde günlük bakım yapmak için nemi bağlayan etken maddeleri içeren (eklenen üre gibi) yağlı kremleri kullanabilirsiniz. Bu bakım cildin koruyucu bariyerini sağlamlaştırır, bakteri veya mantar bulaşabilecek cilt çatlaklarını veya yarıklarını önleyebilir.

Ne keskin ne de sivri
Tırnak bakımı ve kalınlaşmış deriyi gidermek için, makas, rende, kıskaç, jilet veya kalın dişli törpü kullanmayın. Zımpara veya elmas törpüler tırnakları kısaltmak için uygundur. Doğal ponza taşı ve kalınlaşmış deriyi yumuşatıcı sünger de kalınlaşmış deriyi gidermek için uygundur. Törpülemenin ardından, ayak tırnakları ayak parmak uçlarına paralel, tırnak uçları hafifçe yuvarlatılmış olmalı.

Hiçbir konuda yalnız değilsiniz
Kalınlaşmış deriyi çözen ürünleri (keratolitikler) kullanmak cildi yumuşatır, bu da enfeksiyon riski oluşturur, bu yüzden kullanılmamalıdır. Aşırı kalınlaşmış deriyle ilgilenmekse, bir ayak uzmanının işidir. Nasır bantları veya merhem ve krem içeren salisilik asitse, ancak bir doktora, eczacıya veya bir ayak sağlığı uzmanına danışıldıktan sonra kullanılmalı.

Doğru ayakkabı
Ayakkabılar, ayağa tam olarak uymalı, nefes alabilmeli, havayı geçiren deriden olmalı. İç dikişler ayağı sıkmamalı. Topuk yüksekliği kadınlarda en çok dört santim, erkeklerde en çok üç santim olmalı; yani yüksek topuklu ayakkabılar giyilmemeli. Periferik sinir hasarı söz konusuysa, iç mekanda ve dış mekanda yalın ayak veya çorapla yürümek tehlikeli olabilir. Havuzlarda veya hamamlarda, saunalarda banyo ayakkabısı giymek mantar enfeksiyonu riskini azaltır. Yara veya enfeksiyon oluşması halinde, derhal bir doktorla görüşün.

Ayakkabılarınızı öğleden sonra deneyin
Taş, kırıntı veya diğer parçacıklar, ayağı sıkan iç dikişler veya aşınmış iç yüzeyler yaralara neden olabilir. Bu nedenle ayakkabılarınızın içini her gün kontrol edip yoklayın! Yeni ayakkabıları, diyabetik ayak tabanlıklarıyla, öğleden sonra deneyin, zira ayaklar gün içinde şişer. Sıkmayan iç dikişleri ve sıkı uç dikişleri olan pamuk çoraplar, cildi tahriş etmeden ayağı kırıştırmadan giyilebilir. Çoraplarınızı en az 60 derece Celsius sıcaklıkta yıkayın.

Sağlam ayak, sağlam vücut
Kan dolaşımını harekete geçiren günlük ayak alıştırmaları, kısa ve uzun ayak kaslarını güçlendirir ve ayak üzerindeki duruş zayıflıklarını engeller. Bu egzersizler her gün yapılmalı. Özel ayak alıştırmaları, kasları sağlamlaştırır. Diyabetik Charcot ayağı (sinir, kemik ve eklem bozukluğu) söz konusuysa, ön ayak ve parmak ucu alıştırmalarından uzak durulmalı, bunlar ön ayağa yük bindirirler, dolayısıyla kemik kırılması/çatlaması tehlikesi vardır.